Wat zijn ISO normen en waarom zijn ze belangrijk?

ISO normen zijn wereldwijd erkende standaarden voor bedrijfsprocessen, opgesteld door de International Organization for Standardization. Deze organisatie is opgericht in 1946 en is inmiddels actief in 165 landen. ISO normen zijn geen verplichting. De ISO normen worden opgesteld door afgevaardigden van nationale normalisatie-instituten, zoals de Hoofdcommissie voor de Normalisatie van Nederland (NEN) en het Bureau voor Normalisatie in België (NBN). 

ISO normen hebben betrekking op een breed spectrum aan onderwerpen, variërend van de bouwsector en sportuitrusting tot milieumanagement, gezondheid, medische hulpmiddelen en veiligheid. Er bestaan specifieke normen voor bepaalde producten, terwijl andere normen algemener en bijvoorbeeld betrekking hebben op managementprocessen. De meest bekende ISO norm is de norm voor kwaliteitsmanagement, oftewel ISO 9001, die zowel nationaal als internationaal wijdverspreid is. Het behalen van een ISO 9001-certificaat geeft aan dat jouw organisatie zich richt op het leveren van hoogwaardige kwaliteit. 

Enkele andere bekende ISO normen:                                                                                                                                                        – ISO 14001 voor milieumanagement                                                                                                                                                          – ISO 27001 voor IT-beveiliging                                                                                                                                                                    – ISO 45001 voor arbomanagement 

Een bedrijf kan zich laten certificeren voor één of meerdere ISO richtlijnen. Deze certificering is een soort keurmerk dat kan helpen bij het overtuigen van potentiële klanten om een bepaald product of dienst aan te schaffen. Zo kan een bedrijf zijn positie op de markt versterken. Daarnaast kan een ISO certificaat zorgen voor minder risico op aansprakelijkheid. Soms kan het zelfs een vereiste zijn van opdrachtgevers. 

ISO normen hebben als streven om wereldwijd uniforme afspraken te maken. Deze normen zijn gemaakt om duidelijkheid te creëren en uniformiteit te bevorderen in verschillende sectoren en industrieën op internationaal niveau. Dit is vooral belangrijk omdat de wereldhandel blijft groeien en het aantal lokale of landspecifieke normen kan afnemen dankzij de ISO normen. Dit bijvoorbeeld leidt tot kostenbesparing en efficiëntieverbetering. 

Hoewel de ISO normen wereldwijd worden gebruikt, blijven landspecifieke normen bestaan. Zo kennen wij in Nederland NEN-normen, zijn er in Duitsland DIN-normen en worden op Europees niveau EN-normen gebruikt. 

ISO normen worden soms onrechtmatig geassocieerd met bureaucratie en overdreven regelgeving. Dit is echter niet te verwijten aan de normen zelf, maar vaak aan de manier waarop organisaties deze toepassen. Veel organisaties denken dat het opstellen van procedures en rapportages de kwaliteit van hun producten en diensten zal verbeteren, maar dit is niet altijd het geval. Het is belangrijk om te begrijpen dat ISO normen vooral bedoeld zijn om uniforme afspraken te maken en duidelijkheid te creëren, niet om bedrijven te belasten met onnodige bureaucratie.

Bovendien is het goed om te weten dat er situaties zijn waarin bepaalde eisen in een norm kunnen worden uitgesloten. Dit kan het implementeren van een norm een stuk makkelijker maken. Het is dus zeker niet nodig om het jezelf moeilijker te maken dan nodig is. Het belangrijkste is om te begrijpen waarom een norm relevant kan zijn voor jouw organisatie en hoe je deze op een zinvolle manier kunt toepassen om de kwaliteit van je producten en diensten te verbeteren. 

Behalen van een ISO certificaat 

Wanneer een organisatie voldoet aan de eisen van een ISO norm, kan er een ISO certificaat worden aangevraagd bij een onafhankelijke externe certificatie instelling. Deze instelling toetst de specifieke activiteiten en kijkt of de organisatie daadwerkelijk voldoet aan de eisen van de specifieke ISO norm. Bij een positieve beoordeling wordt het ISO certificaat van de specifieke norm uitgereikt. 

De ISO certificering kan bijdragen aan het vergroten van het vertrouwen in de organisatie en haar producten en diensten. Het behalen van een ISO certificaat kan voor een organisatie een belangrijke stap zijn om haar positie op de markt te versterken. Door te voldoen aan de eisen van internationale standaarden, kan de organisatie haar competenties aantonen en daarmee ook het vertrouwen van opdrachtgevers vergroten. 

Als een bedrijf een ISO certificering heeft behaald, betekent dit niet dat het permanent geldig blijft. Het ISO certificaat heeft een geldigheidsduur van drie jaar. Na afloop van deze periode volgt een uitgebreider onderzoek door de certificatie instelling, waarna het ISO certificaat opnieuw voor drie jaar kan worden toegekend. Jaarlijks vinden één of meerdere externe audits plaats om te controleren of de organisatie nog steeds voldoet aan de eisen van de ISO norm. 

Als er tijdens de controle gebreken worden vastgesteld, krijgt het bedrijf een waarschuwing en krijgt het 3 tot 6 maanden de tijd om de vereiste verbeteringen aan te brengen. Als het bedrijf na deze tijd nog steeds niet aan de ISO norm voldoet, wordt de certificering voor 3 maanden geschorst. Na deze periode vindt er opnieuw een controle plaats en als de gebreken nog steeds niet zijn verholpen, wordt de certificering ingetrokken.